آیه 27 سوره جاثیة

وَ لِلَّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ «27»

وَ لِلَّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ‌: و مر خداى راست بخاصه مالكيت و سلطنت آسمانها و زمينها و هر كه مالك جميع مكونات باشد قادر خواهد بود بر اعاده اجساد و ارواح با هم در روز قيامت به جهت پاداش اعمال، پس معاد محقق الوقوع باشد. وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ: و روزى كه قائم شود قيامت، يَوْمَئِذٍ يَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ‌: در آن روز زيانكار شوند تباه‌كاران كه كفار و مشركانند، و زبان آنها اينست كه به عوض درجات نعيم، دركات جحيم به آنها دهند.

قُلِ اللَّهُ يُحْيِيكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يَجْمَعُكُمْ إِلى‌ يَوْمِ الْقِيامَةِ لا رَيْبَ فِيهِ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ «26» وَ لِلَّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ «27» وَ تَرى‌ كُلَّ أُمَّةٍ جاثِيَةً كُلُّ أُمَّةٍ تُدْعى‌ إِلى‌ كِتابِهَا الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ «28» هذا كِتابُنا يَنْطِقُ عَلَيْكُمْ بِالْحَقِّ إِنَّا كُنَّا نَسْتَنْسِخُ ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ «29» فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَيُدْخِلُهُمْ رَبُّهُمْ فِي رَحْمَتِهِ ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْمُبِينُ (30)

ترجمه‌

بگو خدا زنده ميكند شما را پس ميميراند شما را پس جمع ميكند شما را براى روز قيامت نيست شكى در آن ولى بيشتر مردم نميدانند

و براى خدا است پادشاهى آسمانها و زمين و روزى كه بپا ميشود قيامت چنين روز زيان ميكنند اهل باطل و تباه كاران‌

و مى‌بينى هر دسته‌اى را بزانو در آينده هر دسته‌اى خوانده ميشود بسوى كتابش امروز جزا داده ميشويد آنچه را كه بوديد ميكرديد

اين كتاب ما است سخن ميگويد بر شما بحق همانا ما بوديم كه امر بنوشتن مينموديم آنچه را كه بوديد ميكرديد

پس امّا آنانكه گرويدند و كردند كارهاى شايسته پس داخل ميكند ايشانرا پروردگارشان در رحمتش اين است آن كاميابى آشكار.

تفسير

خداوند متعال در مقام ردّ قول منكرين معاد به پيغمبر خود دستور فرموده كه بگو خداوند شما را از كتم عدم بوجود آورده و زنده نموده پس ميميراند پس جمع ميكند ارواح شما را تا پايان اينعالم كه روز قيامت است و بايد در آنروز زنده شويد و شكّى در آن نيست چون بأدلّه قطعيّه معاد ثابت شده و معلوم است كسيكه قدرت داشته باشد نابودى را بود كند و نابود كند دو مرتبه ميتواند او را بود كند بلكه اعاده هر امرى آسانتر است از ابتداء بآن ولى بيشتر مردم از بيفكرى نميدانند اين امر واضح را و بعيد ميپندارند اعاده را با آنكه معترفند بابتداء و سلطنت حقّه حقيقيّه در آسمانها و زمين از آن حق است پس چگونه نميتواند مرده را زنده كند و روز كه برپا شود قيامت در آنروز اهل عدول از حق‌

جلد 4 صفحه 642

بباطل و تباه‌كاران خسارت زيادى ميكشند چون در نتيجه صرف عمر عزيز عذاب اليم هميشگى را تحصيل نموده‌اند و مى‌بينى تو اى پيغمبر هر امّت و جماعتى را از امم سابقه و فرق لاحقه كه دينى اختيار نمودند خواه حق باشد خواه باطل از هول محشر و خستگى ايستادن بدو كنده زانو درآيند براى انتظار حساب و بعضى جاثيه را مأخوذ از جثوه بمعناى جماعت دانسته‌اند و گفته‌اند هر امّت و فرقه‌اى مجتمعا حاضر در محشر ميشوند و در هر حال خوانده ميشوند براى مشاهده نامه اعمالشان و خدا ميفرمايد امروز بجزاى اعمالتان خواهيد رسيد اين نوشته ما است كه ملائكه بامر ما نوشته‌اند اعمال شما را براستى و درستى براى شما بيان ميكند چون ما معمولا تمام عمليّات شما را استنساخ مينموديم در دنيا يعنى ملائكه بامر ما مينوشتند و نسخه بردارى ميكردند و از بعضى روايات استفاده ميشود كه استنساخ از روى لوح محفوظ است و در هر حال خداوند بيان حال اهل ايمان و اعمال صالحه را فرموده كه مشمول رحمت حق و داخل در بهشت ميشوند و كاملا كامياب و بهره‌مند ميگردند و بيان احوال كفّار در آيات آتيه بيايد انشاء اللّه تعالى.

وَ لِلّه‌ِ مُلك‌ُ السَّماوات‌ِ وَ الأَرض‌ِ وَ يَوم‌َ تَقُوم‌ُ السّاعَةُ يَومَئِذٍ يَخسَرُ المُبطِلُون‌َ «27»

و اختصاص‌ دارد بخداوند ملك‌ آسمانها و زمين‌ و روزي‌ ‌که‌ برپا ميشود ساعت‌ خسران‌ پيدا ميكنند باطل‌ كنندگان‌.

وَ لِلّه‌ِ مُلك‌ُ السَّماوات‌ِ وَ الأَرض‌ِ ملكيّت‌ ذاتيّه‌ نسبت‌ بجميع‌ عوالم‌ امكانيّه‌ مخصوص‌ ذات‌ اقدس‌ ربوبي‌ ‌است‌ و مالكيّت‌ ‌هر‌ كس‌ ‌غير‌ ‌از‌ ‌او‌ ‌از‌ ممكنات‌ جعليّه‌ ‌است‌ ‌که‌ خداوند جعل‌ فرموده‌، و ‌اينکه‌ جعل‌ ‌هم‌ مراتبي‌ دارد مرتبه اعلي‌ ‌او‌ ‌از‌ ‌براي‌ پيغمبر و ائمّه طاهرين‌ ‌است‌ ‌که‌ ميفرمايد:

الارض‌ كلها للامام‌

و دون‌ ‌او‌ ملكية مؤمنين‌ ‌است‌ تملكيّة دائميّة جنت‌ ‌که‌ ميفرمايد: وَ أُزلِفَت‌ِ الجَنَّةُ لِلمُتَّقِين‌َ و دون‌ ‌او‌ ملكيت‌ عاريه‌ ‌است‌ ‌در‌ دنيا ‌که‌ بيكي‌ ‌از‌ اسباب‌ مملّكه‌ مالك‌ شوند بحيازت‌ ‌ يا ‌ ارث‌ ‌ يا ‌ نقل‌ و انتقال‌ ‌ يا ‌ بهبه‌ و هديّه‌ و مهريّه‌ و امثال‌ اينها.

وَ يَوم‌َ تَقُوم‌ُ السّاعَةُ ‌که‌ قيامت‌ ‌باشد‌ ‌که‌ يكي‌ ‌از‌ اسماء ‌آن‌ روز ساعت‌ ‌است‌.

يَخسَرُ المُبطِلُون‌َ مبطل‌ كسي‌ ‌را‌ گويند ‌که‌ دين‌ ‌خدا‌ ‌را‌ و پيغمبران‌ ‌او‌ ‌را‌ و اوصياء ‌آنها‌ ‌را‌ و أحكام‌ الهيّه‌ ‌را‌ باطل‌ ميپندارد و البتّه‌ خسران‌ ‌آنها‌ ‌در‌ قيامت‌ بسيار ‌است‌ و خاسر كسي‌ ‌را‌ گويند ‌که‌ علاوه‌ ‌از‌ اينكه‌ نفعي‌ نبرده‌ سرمايه‌ ‌را‌ ‌هم‌ ‌از‌ دست‌ داده‌ بلكه‌ كلّي‌ ورشكست‌ ‌شده‌ و مديون‌ گشته‌، سرمايه‌ عمر دنيا ‌است‌ و دنيا محل‌ّ تجارت‌ و مغازه‌ و مركز كسب‌ ‌است‌ و تاجر و كاسب‌ انسان‌ ‌است‌ و اينها سه‌ دسته‌ هستند كساني‌ ‌که‌ ايمان‌ و تقوي‌ و عمل‌ صالح‌ تحصيل‌ كردند اينها نفع‌ زياد بدست‌ آورده‌اند ‌که‌ بهشت‌ و حور العين‌ و ساير نعم‌ الهيه‌ ‌را‌ ‌که‌ ابد الاباد متنعم‌ هستند باشند، و كساني‌ ‌که‌ ببطالت‌ و بيهودگي‌ عمر گرانبهاي‌ ‌خود‌ ‌را‌ ‌از‌ دست‌ داده‌اند، و كساني‌ ‌که‌ صرف‌ كفر و شرك‌ و ظلم‌ و فسق‌ و فجور كرده‌اند بسيار ضرر برده‌اند و اينها مبطلون‌ هستند.

]

(آیه 27)- این آیه دلیل دیگری بر مسأله معاد است که شبیه آن را در آیات دیگر قرآن خوانده‌ایم، می‌فرماید: «مالکیت و حاکمیت آسمانها و زمین از آن خداست» (وَ لِلَّهِ مُلْکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ).

او که مالک و حاکم بر تمام پهنه عالم هستی است، مسلما قدرت بر احیای مردگان را دارد، و چنین کاری در برابر قدرت او هرگز مشکل نیست.

او این جهان را مزرعه‌ای برای قیامت، و تجارتخانه پرسودی برای عالم پس از مرگ، قرار داده است، لذا در پایان آیه می‌افزاید: «و آن روز که قیامت بر پا شود اهل باطل زیان می‌بینند» (وَ یَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یَوْمَئِذٍ یَخْسَرُ الْمُبْطِلُونَ).

حیات و عقل و هوش و مواهب زندگی سرمایه‌های انسان است باطل گرایان آنها را با متاع زود گذری که نسبت به آن هیچ ارزشمند نیست مبادله می‌کنند، و روز رستاخیز که تنها قلب سلیم و ایمان و عمل صالح به کار می‌آید زیانکار بودن خود را با چشم مشاهده می‌کنند.